Dag 31-38 Luang Prabang - Phonsavan

Mijn vorige blog eindigde vorige week dinsdag bij de watervallen van Luang Prabang.
Donderdag had ik drie leuke, stoere meiden uit Tel-Aviv, Israël, ontmoet in het guesthouse. Ze zijn net klaar men dienen in het leger en gaan nu reizen door dezelfde landen als ik. Samen zijn we gaan eten op de nightmarket. Het klikt goed en ik kan bij hun volledig mezelf zijn. We kunnen ontzettend met elkaar lachen.
Noa heeft in Pai, Thailand, een scooterongeluk gehad en heeft toen haar hele been opengehaald. Eén wond is ook gehecht. Ze zijn vanaf de grens van Thailand/Laos met de speedboot naar Luang Prabang gekomen. Donderdag was ze niet naar het ziekenhuis gegaan en heb ik de wonden schoongemaakt en de ergste verbonden. In het ziekenhuis in Thailand deden ze droge gazen op de wonden. Dit plakte aan de wonden en elke dag trokken ze de wonden weer kapot. Ik heb de schaafwonden droog gelaten en de volgende dag zagen die er goed uit.
Zaterdag gingen Nathalie, Shani en Christoph naar de watervallen. Noa kon niet mee van de pijn en moest zoiezo naar het ziekenhuis voor de wondcontrole. Ik ben met haar meegegaan. Het ziekenhuis zag er netjes uit en het personeel was zeer vriendelijk. Uit de diepe wond bij de knie kwam pus en de arts besloot om de hechtingen te verwijderen en de wond schoon te spoelen. Ze gingen erg netjes en steriel te werk. De huid was na 7 dagen nog helemaal niet aan elkaar en het zag er niet schoon uit. De wond is schoongemaakt met waterstofperoxide en jodium en daarna weer deels gehecht. De arts heeft een handschoendrain achtergelaten. Toen ze de rekening kreeg moest ze omgerekend 100 euro betalen! We schokken er allebei van. De verpleegkundige vertelde dat alle medicijnen uit Thailand moeten komen en dat het daarom zo duur is. In het ziekenhuis zag het er goed geregeld uit, alleen het aantal middelen dat ze tot beschikking hebben is weinig en moeten ze het doen met wat ze hebben. Zondag was het ziekenhuis gesloten, dus heb ik de wond verzorgd.
Bij de bibliotheek had ik een Nederlands boek gekocht, vertaald uit het Engels. Het gaat over vrouwen die reizen. Elke keer als ik weer begin te lezen schiet ik in de lach. Het is met veel humor geschreven en soms heel herkenbaar. In de bibliotheek waren veel Nederlandse boeken. Toeristen kunnen daar hun gelezen boeken inleveren en andere boeken lenen of kopen.
Zaterdagavond, toen we naar de nightmarket liepen om iets te gaan eten, begon het opeens onwijs te stormen, regenen en onweren. Bomen vielen voor en achter ons om en de elektriciteit in heel de stad viel uit. Het duurde een uur voordat het minder werd. Het was wel even spannend. We hebben gelachen met de tuktuk driver toen hij zei: tuktuk? en ik hierop antwoordde: to waterfall? Dit is wat de tuktukdrivers de hele dag aan je vragen als je door de stad loopt. Maar in de avond met deze storm vond de tuktukdriver dit niet zo’n goed idee.
Zondag van 17.00 tot 18.30 yogales gehad aan de oever van de Nam Khan, op een vlonder onder palmbomen (Utopia). Een prachtige plek. De yogales was zwaar, vooral ook omdat het nog zo warm was en ik toch niet zo lenig ben als ik dacht. Hierna gaan bbq-en met de groep en een jongen en meisje uit Zuid-korea en Engeland.
Totaal een week in Luang Prabang gebleven. De dagen bestonden vooral uit slapen, lezen en wandelen. Elke avond gezellig uit eten geweest en daarna tot laat kaartspellen gespeeld in het guesthouse. Luang Prabang is een fijne rustige stad met mooie huizen, schone straten, knusse cafés en restaurants, een gezellige nightmarket en goede Franse baguettes en Laos koffie.
Maandagochtend vertrok ik naar Phonsavan. In de bus ontmoette ik Ester, zangeres en fysiotherapeute uit Amsterdam die sinds een week samen reist met Aitor, grafisch ontwerper in opleiding uit Barcelona en Matteo, schrijver uit Milaan. De busreis was gezellig en onderweg (goede!) noedelsoep gegeten. De busrit was 7 uur met alleen maar bochten. Het was dus hopen dat de noodlesoep binnen bleef. In Phonsavan een kamer gedeeld met Ester en de jongens sliepen gezellig in een tweepersoons bed in de kamer naast ons. Ook Steffen, die ze in Sapha hadden ontmoet verbleef in hetzelfde guesthouse. Die avond uit eten geweest in een leuk restaurant Bambooza en hierna naar de karaoke geweest, waar Esther het nummer Frozen van Madonna heeft gezongen. De volgende ochtend ontbeten en baguettes besteld voor onderweg. Het plan was om mountainbikes te huren, maar die waren in slechte staat. Dus huurden we alle vijf een schakelbrommer met 4 versnellingen. We gingen eerst naar Plain of Jars 1. Grote stenen kruiken verspreidt over een veld. Het is net als Paaseiland en een raadsel hoe deze kruiken zijn gemaakt en waar ze voor zijn gebruikt. Hierna over onverharde wegen naar Plain of Jars 2 en 3. We hebben een mooie wandeling gemaakt naar de top van de heuvel met een prachtig uitzicht. Overal waar we kwamen mochten we niet van de paden af omdat er nog veel clusterbommen liggen. Om 18.00 waren we terug in de stad en zijn we naar de documentaire ‘bombies’ gaan kijken in het MAG (Mines Advisory Groep) Centre. Het was een geweldige dag met leuke mensen. Vooral het crossen op de onverharde wegen en de mooie natuur.
Laos is gebombardeerd door de Amerikanen omdat grote gebieden werden gecontroleerd door de Pathet Lao (Laos communisten beweging). Zij vluchtten hierop naar de grotten van Sam Neua. Vooral de Ho Chi Minh Trail werd gebombardeerd (oosten en zuiden van het land). Er zijn 270 miljoen! clusterbommen en 4 miljoen grote bommen op Laos losgelaten, waarvan 30% niet is ontploft. Dit komt doordat ze te laag zijn losgelaten of door een constructiefout. Van 1964 tot 2007 zijn er al 50.000 incidenten geweest met UXO (60% vond de dood en 40% overleefde met ernstige verwondingen, denk aan amputaties van armen en benen). Van 2008 tot 2011 waren er 495 ongelukken(170 doden en 621 ernstig gewonden. En nog steeds worden er elk jaar mensen slachtoffer. Het zijn vooral kinderen die overlijden als ze de clusterbommen oppakken en weggooien(ontploffing reikt tot 30 meter ver). De clusterbommen zijn geel geverfd en lijken op fruit of een tennisbal, dus voor kinderen wordt het gezien als speelgoed. Ook mensen die op het land werken met een ploeg worden het slachtoffer als ze de bom hard raken. Er liggen nog duizenden bommen in Laos die nog niet zijn geëxplodeerd. In het regenseizoen stroomt er aarde en zand weg en komen sommige bloot te liggen.
44% van de bevolking van Laos leeft op minder dan 1.25 dollar per dag en het is hard werken op het land om rond te komen. Soms is de opbrengst van de rijst van de velden maar genoeg voor een half jaar. Het gevaar is dat sommige mensen metaal van bommen gaan verzamelen om te verkopen. Ze maken de bommen soms ook open. Ze verdienen met de verkoop van het metaal maar 0.20 dollar per kilo.
MAG (Mines Advisory Group) organiseert bijeenkomsten in dorpen om de mensen in te lichten over de gevaren en wat te doen als ze er een vinden. Ook op scholen wordt er op een speels manier informatie gegeven. Een heel eng idee, want ik heb hier alleen maar over gebied gelopen dat al was opgeruimd door de MAG, maar stel als je er buiten komt. Ook heb ik tweemaal een bom horen ontploffen. Er is ook een speciaal opruim team dat bestaat uit alleen maar vrouwen. Erg moedig.
Na de oorlog werd er vooral veel aandacht geschonken aan Vietnam en Cambodja. De hulp aan de Laos is pas veel later opgestart. MAG doet erg goed werk. Ze hebben al 13.275 bommen onschadelijk gemaakt (waarvan 90% gevonden op landbouwgrond en 10% bij scholen).

Vanochtend is de groep vertrokken naar Vang Vieng in het zuiden om daarna allemaal hun eigen weg te gaan. Ik blijf hier nog een dag en vertrek morgenochtend, donderdag, naar Sam Neua in het noorden. Vang Vieng is voor mij uit de richting als ik naar noord Vietnam wil.
Nu zit ik te schrijven in Craters restaurant met grote bomhulzen op het terras. Ik mag de 16e pas Vietnam in, dus ik moet mij nog even een week in Laos vermaken. Ik ben al 5 weken in het binnenland en kan niet wachten tot ik de zee zie.
Ik ben ontzettend dankbaar voor alle mooie mensen die ik hier, maar ook in de de rest van Laos en Thailand heb ontmoet. Het maakt mijn reis van heel veel waarde.